E-Ticaret Lojistiğinin Önemi ve Farkı
E-ticaretin operasyon tarafındaki en önemli parçası kuşkusuz ki lojistiktir. Dünya’nın önde gelen pazaryerleri bunu çoktan fark etmiş oldukları için lojistik alanına büyük yatırımlar yapmış ve bu alanda kendilerini günden güne geliştirmiştir. Artan sipariş taleplerini karşılamak için güçlü bir lojistik alt yapısına ihtiyaç duyulmaktadır. Doğru ürünün gönderilmesi, iyi bir paketleme ve siparişin zamanında teslimat edilmesi süreci müşteri tarafında pozitif etkiler. Ancak operasyonun başlangıç noktasında da dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Diğer lojistik operasyonlara kıyasla çok daha katma değerli hizmetler içeren e-ticaret lojistiği operasyonun başından sonuna kendine özgü adımlar içerir.
E-Ticaret lojistik süreci de diğer lojistik operasyonlar gibi mal kabul ile başlar. Üreticiden veya satıcıdan kolili, paletli vb. gönderilen ürünler tek tek okutularak stoka alınması için gözden geçirilir. Mal kabulde kutu dışından kontrol standart sunulurken gözle kontrol gibi katma değerli hizmetler de verilebilir. Örneğin; bir ayakkabı satıcısıysanız “Kutunun içinde 2 aynı numara mı var yoksa farklı mı?” gibi özel kontroller talep edebilirsiniz. Mal kabul sürecinin devamında stoklama gelir ve bugün stoklamanın üzerinde duracağız.
Ürün Kategorisine Göre Stoklama Neden Önemlidir?
Mağazadan alışverişin aksine müşterilerinizin ürünlerinize temas edebilme şansı yoktur. Satış kanalınız üzerinden görüntülediği ürünün müşterinizin beklentisini karşılamaması memnuniyeti kötü etkileyecektir. Müşterileriniz ürünlerinizi satın alana kadar onların iyi koşullarda muhafaza edilmesi ürünlerinizin hem raf ömrünü hem de kalitesini korur. Askılı stoklanması gereken ürün grubu katlı stoklanırsa ürün depoda beklediği sürece kırışıklıkları artacaktır veya yanıcı parlayıcı ürünler özel bir alanda değil, aynı alanda stoklanırsa bazı istenmeyen sonuçlar doğabilir. Bunların oluşturabileceği hasarları ön görmek gerekir, bu sebeple lojistik partnerinizin size doğru stoklama koşullarını sunabilmesi oldukça önemlidir.
Hangi ürün kategorisi, nasıl stoklanmalıdır?
Öncelikle stoklama türlerini tanımlayarak başlayalım. Bu tanıma uygun olabilecek ürün kategorilerine yönelik bazı örneklere yer vereceğiz.
Mezanin raf stoklama: Mezanin raf bir depo alanının sahip olduğu yüksekliği en verimli şekilde kullanılmasını sağlayan raf sistemidir. Raf ayakları kullanılarak kat çıkılır ve depo alanının yüksekliğine göre kaç kat sayısı olacağı belirlenir. Bu raflarının eni de hesaplanır ve bu hesaba göre alanın verimli kullanılabileceği boyutlarda kutular koyularak ürünler yerleştirilir. Bazı ürünlerin kutuya girmesi gerekmez. Bunu hem ilgili ürünün ebatları hem de kendiliğinden bir kutusunun/ambalajının vb. olup olmaması gibi durumlar belirlemektedir. Küçük ürünlerin kaybolmasını engellemek ve operasyonun verimliliğini arttırabilmek adına, bu ürün kategorileri kutulara yerleştirilerek stoklanır.
Raf stoklaması için uygun olan kategorilere adetli ürünler (ruj, kalem, dekoratif vb. ürün kategorileri) katlı stoklama gerektiren tekstiller, spor kategorisindeki ürünler (yoga matı, dumbell vb.), ev dekorasyon (büyük veya küçük) ürün kategorileri örnek verilebilir.
Askılı stoklama: Tekstil kategorisinde satış yapan markalar için önemli bir stoklama türüdür. Gece elbisesi, maksi boy elbise, özel veya hassas kumaşa sahip hazır giyim, pardösü vb. ürün grupları katlı stoklama için uygun değildir. Bu tarz ürünlerin stokta kaldığı süre boyunca kalitesini kaybetmemesi için askılı stoklama gerekmektedir.
Askılı stoklamada ürünler raflarda değil, askılı ürün grubuna özel bir alanda stoklanır. Lojistik şirketleri için alan hesabı çok önemlidir, alanını verimli kullanmak için birden fazla operasyonu tek bir yerde yönetmektedir. Askılı stoklama gerektiren ürünlerin depodaki diğer operasyonlardan etkilenmemesi için (tozlanma, deponun ışık veya sıcaklığından kaynaklanabilecek renk değişimlerini engellemek vb. koşullar) üzerinde koruyucu bir poşet, ambalaj vb. olması gerekir.
Sıcaklık Koşullu Oda: Lojistik firmaları depo çalışanlarının çalışma koşullarını optimize etmek zorundadır. Bu optimizasyonlardan biri de değişen hava şartlarında çalışma alanlarının sıcaklığının arttırılmasıdır. Ancak bazı ürün kategorileri içerdiği kimyasallar nedeniyle bu sıcaklık koşulları altında stoklamaya uygun değildir. Sıcaklık koşullu odalarda stoklanması gereken ürün kategorilerine suplement, medtech (medikal teknoloji ürünleri), lens, vitaminler örnek verilebilir. Bazı gıda kategorileri de sıcaklık koşullu odada stoklanmaya dahildir. Çikolata, konserve vb. içeriği ve kalitesi sıcaklık derecesinden etkilenebilecek ürün grupları da burada stoklanır.
Yanıcı parlayıcı oda: Bazı ürünler içerikleri itibariyle olası bir yangın durumunda diğer ürün kategorilerine kıyasla daha risklidir. Bu ürünlerin stoklanması için yanıcı parlayıcı odalar uygundur ve mevzuatta lojistik firmalarının 5.000 litre sınırı vardır. Fakat stok miktarı bu sınırın üstüne çıktıysa, örneğin 5.005 litreye ihtiyaç varsa orada da yanıcı parlayıcı dolap yatırımı gerekir. Bu alanlar yanıcı parlayıcı ürün gruplarına özel şekilde derecelendirilmiş, depo içerisindeki bir alanda izolasyonu sağlanarak korunan ve herhangi bir yangın/patlama vb. durumda özel söndürme sistemine sahip olan depolama alanıdır.
Kozmetik kategorisindeki parfümler, deodorantlar yanıcı parlayıcı odalarda stoklanmalıdır. Benzin, madeni yağlar, kutu içerisinde basınçlı olan veya formülünde yanıcı parlayıcı madde içeren her türlü ürün yanıcı parlayıcı odada stoklanır.
Parçalı stoklama: Depo alanlarının verimli kullanılması gerektiğine değinmiştik. Bu alan hesabı yapılırken bazı ürün grupları ayrı ayrı stoklama gerektirebilir. Özellikle hacmi büyük ürün kategorileri paletli stoklama alanlarında tutulur.
Bu ürün kategorisine büyük ürün gruplarını örnek verebiliriz. Mesela siz e-ticaret siteniz üzerinden klima satıyorsanız depodaki stoklaması parçalı stoklama şeklinde olacaktır. Ana ürün olan klima ve ona ait hortum vb. yedek parçaları ayrıca stoklanmaktadır.
E-Ticaret lojistiğinde ihtiyacınıza yanıt verebilmek için buradayız!
fiCommerce olarak stoklamadan sipariş çıkışa kadar tüm e-ticaret lojistik süreçlerinizi yüksek kaliteli hizmetlerimize uçtan uca yönetiyoruz. Sunduğumuz katma değerli hizmetlerimizle hem markanızın ihtiyaçlarına yanıt veriyor hem de müşterilerinizin memnuniyetini arttırıyoruz. Konuyla ilgili detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz, uzman ekibimiz ile sorularınızı yanıtlamaktan memnun oluruz.
