Amerika Birleşik Devletleri, Nisan 2025 itibarıyla küresel ticaret politikalarında önemli değişikliklere giderek, özellikle Çin’e yönelik gümrük vergilerini artırdı ve birçok ülkeye yeni tarifeler uygulamaya başladı. ABD’nin yeni gümrük tarifesi beraberinde neleri getiriyor bu yazımızda detaylarıyla ele alacağız.
Bununla birlikte gümrük vergisinin ne demek olduğuna, gümrük vergisinin ülkeler için temel amaçlarının neler olduğuna, gümrük vergisinin nasıl hesaplandığına ve gümrük vergisi türlerinin neler olduğuna da değineceğiz.
ABD’nin yeni gümrük vergileri
ABD, çeşitli ülkelere ve ürün gruplarına yönelik yeni gümrük vergileri uygulamaya başladı. ABD tarafından bu adımların ABD’nin ticaret açığını azaltma ve yerli üretimi teşvik etme hedefleri doğrultusunda atıldığı açıklandı.
Buna göre Çin’den ithal edilen ürünlere uyguladığı gümrük vergilerini kademeli olarak artarak %145’e çıkartılırken, genel vergi uygulamalarında ise 5 Nisan’dan itibaren tüm ülkelere %10 oranında standart gümrük vergisi uygulamaya başlandı. Bazı ürün gruplarında ise ek vergiler getirildi.
ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı %10’luk taban gümrük vergisi ise önemli bir değişiklik olarak öne çıkıyor.
ABD’nin Nisan 2025 gümrük vergileri tablosu
| Ülke / Bölge | Uygulanan Gümrük Vergisi (%) | Notlar |
| Tüm Ülkeler | %10 | 5 Nisan’dan itibaren tüm ithalatlara standart vergi uygulanıyor. |
| Çin | %145 | ABD, Çin’den ithal edilen ürünlere uyguladığı vergiyi %145’e çıkardı. |
| Çin (Misilleme) | %125 | Çin, ABD ürünlerine uyguladığı vergiyi %125’e yükseltti. |
| Türkiye | %10 | Çelik, otomotiv, elektronik ve tekstil ürünlerine uygulanıyor. |
| Kanada | %25 | Otomotiv ve ağır sanayi ürünlerine uygulanıyor. |
| Meksika | %25 | Tüm ithalat kalemleri için geçerli. |
| Avrupa Birliği | %20 | ABD, AB’den gelen ürünlere %20 vergi uygulanıyor. |
| Japonya | %24 | Japonya’dan gelen ürünlere %24 vergi uygulanıyor. |
| Hindistan | %26 | Hindistan’dan gelen ürünlere %26 vergi uygulanıyor. |
| Güney Kore | %25 | Güney Kore’den gelen ürünlere %25 vergi uygulanıyor. |
Ürün bazlı gümrük vergileri
| Ürün Grubu | Uygulanan Gümrük Vergisi (%) | Notlar |
| Çelik Ürünleri | %34 | Çin’den ithal edilen çelik ürünlerine uygulanıyor. |
| Alüminyum Ürünleri | %25 | Tüm ülkelerden ithal edilen alüminyum ürünlerine uygulanıyor. |
| Otomobiller | %10 | Binek otomobiller, kamyonetler ve SUV’ler için geçerli. |
| Elektronik Ürünler | %5 – %8 | Akıllı telefonlar (%5), laptoplar (%7), televizyonlar (%8) için geçerli. |
| Tekstil ve Giyim | %12 – %20 | Pamuklu kumaş (%12), yünlü kumaş (%15), giyim eşyası (%20) için geçerli. |
Not: Akıllı telefon, bilgisayar ve bazı diğer elektronik cihazlar “karşılıklı” gümrük vergilerinden muaf tutuluyor. Muafiyet Çin’den ithalatta uygulanan yüzde 125’lik vergilerini de kapsıyor.
Gümrük vergisi neden alınır?
Gümrük vergisi, bir ülkeye ithal edilen (dışarıdan getirilen) veya bazen ihraç edilen (dışarıya satılan) mallar üzerinden devlet tarafından alınan bir vergidir. Amaçları arasında hem ekonomik hem de stratejik nedenler yer alır.
Küreselleşen dünyada ülkeler arası mal ve hizmet akışı giderek artarken, bu ticaretin düzenlenmesi ve denetlenmesi amacıyla çeşitli ekonomik araçlara başvurulmaktadır. Bu araçlardan biri olan gümrük vergisi, ithal edilen ürünler üzerinden alınan ve ülkelerin ekonomik politikalarında önemli rol oynayan bir vergi türü. Sadece devletin gelir kaynağı olmakla kalmayan gümrük vergileri, aynı zamanda yerli üretimi korumak, ticaret dengesini sağlamak ve stratejik sektörleri desteklemek gibi birçok temel amaca hizmet eder. Bu bağlamda, gümrük vergisinin uygulanma gerekçeleri hem ekonomik hem de politik açıdan değerlendirilmeli.
Günümüzde ABD’nin uyguladığı gibi yüksek oranlı ve hedefe yönelik gümrük vergileri, sadece ekonomik değil, siyasi mesajlar da taşıyarak küresel ticaret düzenine yön veriyor. Bu nedenle, gümrük vergileri yalnızca ekonomik birer araç olarak değil, aynı zamanda ülkeler arası ilişkileri etkileyen stratejik hamleler olarak da değerlendirilmeli.
ABD gümrük vergisi hesaplama
CIF Değeri: 11.200 USD
Vergi Oranı: %10
Gümrük Vergisi: 11.200 USD x 0.10 = 1.120 USD
*Tabloya göre 1.120 dolarlık gümrük vergisi ödenir.
Gümrük vergisi genellikle ürünün gümrük kıymeti (ürünün bedeli + navlun + sigorta gibi maliyetler) üzerinden yüzdelik (%) olarak hesaplanır. Gümrük vergisi nasıl hesaplanır sorusunun detaylarını ilgili içeriğimizden daha net bir şekilde inceleyebilirsiniz.
